'Bệnh thành tích' đẩy học sinh phải học thêm

"Gia đình muốn con đạt thành tích cao, trường muốn nhiều học sinh xuất sắc, thầy cô xấu hổ với đồng nghiệp khi có trò yếu. Cả xã hội đang chạy đua với thành tích, những đứa trẻ cũng chạy đua với xã hội", độc giả Ngô Bích Lan bày tỏ quan điểm.

Tôi tin chắc rằng không ai chọn nghề giáo vì lương cao, vậy sao họ không chọn nghề khác? Có hai khả năng xảy ra: một là họ yêu nghề; hai là họ không thể làm gì khác. Lý do thứ hai thật nguy hiểm.

Khi yêu nghề, giáo viên cũng cần dạy thêm vì lương chứ, bởi lương tâm nghề nghiệp cũng cần đi đôi với cơm áo gạo tiền. Nhưng việc kiếm thêm từ nguồn thu nhập này phải gắn với tấm lòng của người thầy muốn giúp đỡ và hỗ trợ học sinh tiến bộ hơn. Động cơ này nhìn ở góc độ nào vẫn tốt hơn nhiều so với những người đi dạy vì không thể làm gì khác.

Thời gian học trên lớp vốn dĩ rất ít, khoảng 1-3 tiết mỗi tuần/môn, mỗi tiết 45 phút, không đủ trang bị cho học sinh toàn bộ kiến thức, với áp lực thi cử ngày càng nặng nề như hiện nay. Học trên lớp có đủ để thi tốt nghiệp, học kỳ và lên lớp? Học ở trên lớp có thể trở thành học sinh khá giỏi, đạt thành tích cao trong các cuộc thi? Xin thưa là không.

Nếu động cơ của giáo viên chỉ muốn dạy thêm vì cần tiền, họ sẽ bằng mọi cách ép học sinh đến lớp, giảm thời lượng dạy, hoặc dạy những thứ mà nếu học sinh không đến lớp học thêm sẽ không thể hiểu gì cũng như không thể thi cử. Khi đó, người ta gọi là bị giáo viên đì.

Giáo viên có lương tâm không bao giờ làm những việc như vậy. Nếu không có lương tâm, việc đi dạy sẽ gây nguy hiểm cho cả thế hệ. Những người như vậy có đáng được gọi là giáo viên, có xứng đáng để đứng lớp dạy dỗ bao nhiêu thế hệ? Nếu vậy hãy xem tại sao họ vào được ngành giáo dục? Dĩ nhiên họ đi dạy không phải vì yêu nghề.

Ai đẩy học sinh đến các lớp học thêm

Bên cạnh động cơ không đúng đắn của việc dạy thêm, cần quan tâm đến những người đã đẩy học sinh đến lớp học  thêm dù muốn hay không.

Ai cũng biết, khi phần lớn cả lớp đạt học sinh giỏi, thì vài em loại khá sẽ bị xem như "kẻ tội đồ" của gia đình, nỗi xấu hổ của thầy cô. Bởi cha mẹ luôn đòi hỏi những đứa trẻ của mình xuất chúng ngoài xã hội mà không hề cân nhắc đến năng lực của các em. Áp lực học hành thi cử vốn rất nặng nề, sức ép thành tích từ nhà trường, giáo viên, từ các bạn trong lớp và ánh mắt của ba mẹ đã đẩy các em đến nơi mà các em không hề muốn đến. Thử hỏi, có bao nhiêu học sinh đến lớp học thêm với niềm say mê và hứng thú học tập? Bao nhiêu học sinh đến lớp học thêm mà gọi người dạy mình là thầy/cô giáo với tấm lòng trân trọng? 

Vậy thì sao chúng ta cứ cố gắng đẩy các em đến nơi chúng không muốn đến, học nơi chúng không muốn học. Đó là bệnh thành tích. Ai cũng muốn con mình đạt được thành tích như các bạn cùng trang lứa, bất kể khả năng của các em. Trường nào cũng muốn thật nhiều học sinh xuất sắc, học sinh giỏi và tiêu biểu. Thầy/cô luôn xấu hổ với đồng nghiệp, với cấp trên khi lớp có nhiều học sinh đạt mức trung bình, chưa nói đến yếu kém. Trường này xấu mặt với trường khác khi nhiều học sinh rớt tốt nghiệp, ít học sinh giỏi, không có giải thưởng này, thành tích kia… Cả xã hội đang chạy đua với thành tích.

Khi đó, những đứa trẻ đang được giáo dục cũng bất chấp chạy đua cùng xã hội.

Thêm vào đó, hãy nhìn vào chương trình phổ thông hiện nay, vào sách giáo khoa, sách giáo viên, đặc biệt là chế độ thi cử. Làm thế nào để giáo viên có thể truyền đạt tất cả kiến thức "chuẩn" theo yêu cầu của Bộ với lượng thời gian trên lớp ít ỏi. Nói như giáo sư Văn Như Cương "học gì thi nấy hay thi gì học nấy? Chúng ta đang thực hiện "thi gì học nấy". Học hành và thi cử ở phổ thông hiện nay thực sự là một cuộc đua không hồi kết.

Xã hội nào cũng có những thành phần ưu tú và tinh hoa. Học sinh cũng vậy, giáo viên cũng thế, chỉ một số ít có khả năng vượt trội và trở nên xuất sắc khi rèn luyện. Còn lại, hãy để cho tất cả được sống, học tập, làm việc theo đúng khả năng của bản thân. Đó là cách để tạo nên một xã hội tinh hoa.

Ngô Thị Bích Lan

Đánh giá mới theo Thông tư 30 để học sinh không ganh đua

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, cách đánh giá mới theo Thông tư 30 để học sinh tự nhận thức khả năng, giỏi không kiêu, kém không tự ti.

Sáng 5/9, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam tới trường Tiểu học Việt Nam - Cuba (Ba Đình, Hà Nội). Không thông báo trước, sự xuất hiện của ông khiến giáo viên, phụ huynh bất ngờ, chuyện trò vui vẻ với ông.

Trước băn khoăn của nhiều phụ huynh về việc không chấm điểm tiểu học khiến gia đình không biết sức học của các con đến đâu để kèm cặp, ông Đam cho rằng cách đánh giá mới để các em tự nhận thức được khả năng của bản thân mà vươn lên. Em nào giỏi rồi thì không kiêu, không coi thường bạn khác. Cháu nào chưa giỏi cũng cũng không tự ti, không mất động lực phấn đấu.

Nghe ông giải thích, phụ huynh đồng tình và cho rằng nếu được thông tin đầy đủ, cụ thể về mục đích, cách làm thì sẽ hiểu hơn.

Trước đó, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cũng cho biết những hạn chế của Thông tư 30 trong đánh giá học sinh tiểu học, Bộ đã tiếp thu ý kiến, rút kinh nghiệm và điều chỉnh. Trong dự thảo sửa đổi, việc đánh giá theo phương thức A, B, C không phải là "bình mới rượu cũ", giống với việc cho điểm như nhiều ý kiến nhận định. Bởi bản chất của 3 mức trên là lượng hóa để đánh giá sự tiến bộ của học sinh.

Nán lại sau lễ khai giảng, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nghe nhắc tới việc một hiệu trưởng ở Nha Trang (Khánh Hòa) yêu cầu học sinh khiêng bàn. Ông cho rằng, có những việc mỗi học sinh có thể tự làm như dọn vệ sinh, trồng cây, nhặt rác nhưng cũng có việc cần lao động tập thể.

Kể lại câu chuyện khi được hỏi sao không nhặt mẩu rác ở cạnh mình, một học sinh đã trả lời cái này không phải việc của cháu, ông chia sẻ: "Người lớn phải dạy các cháu từ những thứ rất nhỏ như thói quen thấy rác thì tự động nhặt bỏ vào thùng. Nhà trường cùng hội phụ huynh nên tổ chức những buổi lao động để học sinh và người lớn cùng nhau nhặt rác, giữ vệ sinh sạch sẽ quanh trường".

'Nick & You' - sân chơi dành cho trẻ em nổi tiếng thế giới có mặt tại Việt Nam

   Thu hút sự quan tâm và yêu mến của đông đảo trẻ em cùng người lớn trên khắp thế giới, “Nick & You” - phiên bản Việt của “Nickelodeon” - chương trình giải trí dành riêng cho trẻ em và tuổi teen nổi tiếng thế giới sẽ lần đầu tiên ra mắt khán giả Việt Nam trên khung branded block “Nick & You” từ 17 giờ 30 - 20 giờ 30 mỗi ngày trên YouTV từ 15.9.2016.

Ở phiên bản dành cho trẻ em ở độ tuổi mẫu giáo và tiểu học, “Nick & You” được xây dựng trên nền câu chuyện chung khá đơn giản, mang đến cho các khán giả nhí những câu chuyện thú vị về nhà thám hiểm nhí Dora và chàng bọt biển đầu bếp SpongeBob - hai nhân vật hoạt hình huyền thoại được cả trẻ em và người lớn trên khắp thế giới yêu mến.

Ở phiên bản này, các khán giả nhí sẽ được thỏa sức tưởng tượng và đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác qua sự dẫn chuyện đầy thú vị của Dora - cô bé xinh xắn, đáng yêu với mái tóc ngố, đôi mắt to tròn lanh lợi có niềm đam mê khám phá và luôn sẵn lòng giúp đỡ bạn bè, và một SpongeBob - chàng bọt biển làm nghề đầu bếp vui nhộn, hài hước và luôn lạc quan yêu đời. SpongeBob cũng chính là người giữ công thức làm bánh bí truyền mê hoặc cả thị trấn đại dương Bikini Bottom, nhưng đôi khi vì trí tưởng tượng hơi vượt quá tầm kiểm soát nên chàng bọt biển màu vàng này đã gây ra không ít tình huống tréo nghoe.

Thông qua những câu chuyện vui nhộn, hài hước, Dora và SpongeBob sẽ hướng dẫn các em nhỏ cách giải quyết tình huống hết sức đáng yêu và dễ dàng thuyết phục các bậc phụ huynh bởi thông điệp nhẹ nhàng nhưng đầy tích cực dành cho trẻ em, giúp các bé hiểu được cách xây dựng và duy trì một tình bạn đẹp cũng như cách để hợp tác và làm việc nhóm hiệu quả... Chương trình truyền hình nổi tiếng thế giới này sẽ lần đầu tiên được ra mắt khán giả Việt Nam trên khung branded block “Nick & You” từ 17 giờ 30 - 20 giờ 30 mỗi ngày trên YouTV từ 15.9.2016.

Song song với loạt chương trình giải trí hấp dẫn, “Nick & You” còn mang đến khán giả nhí và các bậc phụ huynh cơ hội được gặp gỡ và giao lưu với các nhân vật hoạt hình huyền thoại được cả trẻ em và người lớn trên khắp thế giới yêu mến như: SpongeBob - chàng bọt biển đầu bếp vui nhộn hay anh chàng sao biển trung thành Patrick qua chuỗi Mall Show và School Tour diễn ra tại TP.HCM từ 8.9 - 18.9.2016.

Chi tiết truy cập: www.youtv.vn hoặc trang Facebook: KenhYouTV.
Đón xem YouTV trên Truyền hình vệ tinh K+ (kênh 61); VTC (kênh 88/SD, kênh 128/HD); HTVC (kênh 39/Analog; kênh số 90/Digital); VTVCab (kênh 123/Digital; kênh 56/Analog); BTS (kênh 9/Analog & Digital); RTB (kênh 14); SDTV (kênh 14).

Tranh biếm họa giữa đi và ở của trẻ em Syria gây sốc

Từ hình ảnh Alan Kurdi, 3 tuổi nằm chết úp mặt lạnh lẽo trên bờ biển cho đến ánh mắt đờ đẫn, bình thản trước thực tại đổ máu của Omran Daqneesh, nhiều người cay đắng nhận ra rằng, dù đi hay ở, lựa chọn nào của trẻ em Syria cuối cùng cũng đối mặt với cái chết thương tâm.

Bức biếm họa về sự lựa chọn đi và ở của họa sĩ Khalid Albaih

Bước sang năm thứ 5 của cuộc nội chiến dai dẳng, gần nửa triệu người Syria đã bỏ mạng vì chiến tranh liên miên, 5 triệu người mất nhà cửa, rời bỏ quê hương đi tha phương cầu thực xứ khác.

Chiến tranh vô tình đẩy dân thường Syria vào sự lựa chọn ở lại hay ra đi. Dù lựa chọn cách nào, thật khó để đảm bảo họ sẽ an toàn, bởi đối mặt với chiến tranh ở quê hương hay theo những chuyến hành trình lênh đênh trên biển tìm cuộc sống mới ở châu Âu, những con người vô tội cũng có thể bị giết chết bất cứ lúc nào.

Alan Kurdi, 3 tuổi nằm chết trên bờ biển trong tư thế úp mặt gây chấn động thế giới

Không cần lấy ví dụ đâu xa, 2 hình ảnh đau thương của trẻ em Syria từng gây chấn động thế giới là minh chứng rõ nhất cho điều này.

Vào tháng 9-2015, bức ảnh về Alan Kurdi, 3 tuổi nằm chết trong tư thế úp mặt trên bãi biển đã khiến hàng triệu người trên thế giới sốc nặng trước cuộc khủng hoảng tị nạn kinh hoàng diễn ra trên biển Địa Trung Hải.

Alan Kurdi chỉ là một trong số hàng nghìn người vô danh đã bỏ mạng trên biển, nhưng số phận của một đứa trẻ vô tội có lẽ chính là điều gây nên sự ám ảnh không thôi với hàng triệu người, có tác động không nhỏ trong việc giải quyết vấn nạn di cư của các quốc gia châu Âu.

Omran Daqneesh tỏ ra khá bình tĩnh trước thực tại

Gần một năm sau, hôm 17-8-2016, bức ảnh một bé trai 5 tuổi được cứu thoát khỏi đống đổ nát của tòa nhà sau trận không kích dữ dội ở Aleppo, Syria lại một lần nữa khiến hàng triệu con tim trên thế giới bị bóp nghẹt.

Omran Daqneesh may mắn sống sót trong trận không kích nhưng ánh mắt đỡ đẫn, bình thản với thực tại có lẽ là lời tố cáo mạnh mẽ nhất đến chiến tranh, gây đau thương cho dân thường vô tội.

Hai bức ảnh, hai số phận, hai cái kết nhưng chung quy lại vẫn toát lên một ý nghĩa đau đớn. Dù lựa chọn giữa đi hay ở, những dân thường Syria, những trẻ em vô tội vẫn phải đương đầu với cái chết.

Từ 2 bức ảnh chấn động thế giới, họa sĩ Khalid Albaih đã cho ra đời một bức tranh biếm họa về thực tại đau thương của Syria. “Cảm hứng của tôi có được từ việc tôi luôn coi mình như một người tị nạn”, ông Albaih – người được sinh ra tại Romania nhưng hiện đang sống tại Qatar cho biết.

Bức biếm họa của Albaih một lần nữa lại gây nhức nhối trên khắp thế giới, khi mà hàng ngày hàng giờ vẫn có những số phận của những đứa trẻ như Alan Kurdi, như Omran Daqneesh đang phó mặc cuộc sống cho chiến tranh.

Dù bức biếm họa của Albaih được quan tâm nhưng bản thân ông cũng không lạc quan tin rằng tình hình hiện tại tại Syria có thể thay đổi. “Tranh biếm họa của tôi về Alan và Omran được lan truyền rất lớn nhưng có lẽ không thể thay đổi được thực tại, trẻ em vẫn là những nạn nhân đau khổ nhất phải chịu đựng”. 

Lý do thực sự giúp học sinh Singapore giỏi Toán dẫn đầu thế giới là gì?

Tại các trường học ở Singapore, giáo viên sẽ không bao giờ nghĩ rằng “em là một học sinh dốt toán”, vì mỗi đứa trẻ sẽ học toán tốt hơn với sự tự tin từ giáo viên các các trang thiết bị hỗ trợ học tập.

Bài toán "hại não" gây bão cộng đồng mạng hồi tháng 5 năm ngoái. GS. Vũ Đức Vượng: “Giáo dục không phải là Thế vận hội” "Giáo dục là một quá trình giúp một đứa bé thành người, và mọi người đều phải có cơ hội đạt được mục đích của chính mình, chứ không phải chỉ rập theo một khuôn mẫu".

Trong bảng xếp hạng 76 quốc gia được công bố bởi OECD vào tháng 5/2015, Singapore dẫn đầu và sau đó là Hong Kong, Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan. Bảng xếp hạng này dựa trên khả năng toán học và khoa học của học sinh 15 tuổi. Anh và Mỹ đứng sau các nước châu Á ở thứ hạng 20 và 28.

Một tiết khoa học tại trường cấp 2 Admiralty ở bắc Singapore.

Học sinh ở trường Admiralty đang tham gia một khóa học quân sự sau giờ học chính thức

Các chính phủ trên thế giới đang tìm hiểu và tiếp thu nền giáo dục của Singapore, rồi kết hợp với đặc thù của nước mình để giảng dạy toán học và khoa học hiệu quả hơn. Gần đây, Anh quốc đã thôngbáo rằng một nửa trường tiểu học ở Anh sẽ giảng dạy toán học theo mô hình của Singapore. Nước này đã phải chi 41 triệu bảng để đào tạo giáo viên và thay đổi sách giáo khoa.

Nền giáo dục Singapore phát triển khả năng của học sinh như thế nào? Và làm cách nào các nước khác sẽ tiếp cận nền giáo dục này?

Ba em học sinh Tan Jin Teng, Diya Harish, Sie Yu Chuah – là ba trong số các học sinh ưu tú ở trường.

Bảng xếp hạng khả năng toán học và khoa học của học sinh 15 tuổi tại các quốc gia trên thế giới. Singapore đứng đầu danh sách này, Việt Nam xếp hạng thứ 12.

Singapore là một quốc gia nhỏ bị bao quanh bởi Malaysia và các quần đảo của Indonesia. Nó đã từng thuộc liên bang Malaysia trước khi giành độc lập vào năm 1965. Chính những điều này đã tạo nên tâm lý bị 'lấn át' bởi các quốc gia láng giềng, tạo nên nỗi sợ hãi và niềm tự hào ăn sâu vào tâm trí của người dân.

Nền giáo dục của Singapore được tạo nên trong thời gian ngắn. Dưới thời gian quản lý của Anh quốc, giáo dục chỉ dành cho con cái gia đình giàu có. Những người Trung Quốc, Mã Lai và Tamil nhập cư hầu hết không biết chữ. Sau khi giành được độc lập, Thủ tướng Lý Quang Diệu thực hiện mở rộng giáo dục cho mọi đối tượng.

Giáo dục nên gắn liền với lợi ích kinh tế. Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết, các sinh viên khi ra trường đều tìm được việc làm ngay lập tức, đó là những việc làm mà trong xã hội đang thiếu nhân lực.

Một buổi sáng thường nhật ở trường Admiralty. Tâm lý bị các nước láng giềng 'lấn át' khiến học sinh càng tự hào hơn về quốc gia của họ.

Toán học và Khoa học là hai bộ môn chính được giảng dạy suốt cấp tiểu học cũng như trung học ở Singapore. “Phương thức Singapore” được phát triển bởi một đội ngũ giáo viên trong những năm 1980, họ được giao nhiệm vụ tạo ra tài liệu giảng dạy chất lượng cao cho Bộ Giáo dục.

Nhóm nhà giáo này đã đi đến nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản và Canada để so sánh các phương pháp giảng dạy. Trọng tâm của phương pháp là chuyển đổi cách thức học vẹt, tập trung vào lý thuyết thành cách giải quyết vấn đề trong thực tế.

Phương pháp học tập trải qua 3 giai đoạn: sự liên tưởng đến vật thể thực tế, học qua hình ảnh, và thông qua các biểu tượng. Lý thuyết này góp phần nhấn mạnh cách giảng dạy của Singapore trong ngành toán học với giáo cụ trực quan: sử dụng các khối màu để đại diện cho phân số hoặc tỷ lệ.

Lấy thí dụ ở trường Admiralty, ngôi trường cấp 2 nằm ở phía bắc Singapore. Trong tiết học toán sau giờ ăn trưa, giáo viên mời học sinh ra khỏi chỗ ngồi, kích thích sự tò mò của trẻ. Sau đó, mời một em lên giải toán nhằm tạo nên bầu không khí đối đầu vui vẻ.

Một học sinh giải bài toán nhưng dường như chưa chắc chắn về đáp án, nên chạy lên và sửa lại, tuy nhiên, một học sinh khác ở dưới lớp liền nói to lên rằng “Vẫn còn sai!”. Khoảng thời gian gần cuối của tiết toán, học sinh sẽ có một bài kiểm tra nhỏ. Họ trả lời câu hỏi trên máy tính bảng, rồi ngay sau đó màn hình máy tính sẽ hiển thị số câu trả lời đúng hay sai.

Một cậu học sinh với niềm vui cùng với cánh tay cầm chiếc máy tính bảng vẫy vẫy, ra hiệu đã hoàn thành bài kiểm tra khá nhanh. Màn hình chiếc máy hiện lên một biểu đồ tròn bao trùm bởi màu xanh lá cây, hầu như cậu ta đã trả lời đúng toàn bộ số câu hỏi. Ngay sau đó, cả lớp dành cho cậu bé một tràng vỗ tay.

Hình 1: Xếp hàng có trật tự đi vào lớp. Hình 2: Các mạch điện tử là sản phẩm khoa học của học sinh. Hình 3: Học sinh đang làm bài kiểm tra. Hình 4: Áp dụng các công nghệ hiện đại để học tập.

Tuy nhiên, hình thức giảng dạy này từng chịu nhiều lời chỉ trích do quá gò bó học sinh. Nhận thấy cần phải thay đổi, chính phủ Singapore đã đưa ra những cải cách mới cho nền giáo dục nước nhà.

Singapore đang chủ trương chính sách “dạy ít hơn, học hỏi nhiều hơn” để đề cao việc tư duy độc lập và khuyến khích học sinh theo đuổi niềm đam mê của mình. Số lượng bài tập về nhà được cắt giảm nhiều, thay vào đó học sinh sẽ có nhiều thời gian và có cơ hội lựa chọn đối tượng mình sẽ nghiên cứu.

Cách giáo dục mới khiến học sinh có cái nhìn tích cực hơn về toán học. Họ sẽ không bao giờ nghĩ rằng “em là một học sinh dốt toán”, vì mỗi đứa trẻ sẽ học toán tốt hơn với sự tự tin từ giáo viên các các trang thiết bị hỗ trợ học tập.

Một lớp học wushu, phiên bản hiện đại của môn võ Thiếu Lâm cổ truyền.

Học sinh có thể tự do bày tỏ ý kiến, trình bày những quan điểm, vẽ các bức tranh hay dựng các mô hình để chứng minh sự hiểu biết của mình về thế giới xung quanh. Giáo viên và phụ huynh được khuyến khích nên khen ngợi học sinh vì những nỗ lực, sự tìm tòi và kiên trì trong việc giải quyết vấn đề, chứ không chỉ dựa vào kết quả đúng sai. Xây dựng sự tự tin bằng cách xem xét sai lầm là giá trị để học tập.

Biến toán học thành những điều gần gũi bằng cách biến cuộc sống hàng ngày trở thành một cuộc trò chuyện toán học. Thí dụ: Có bao nhiêu chiếc xe đang đậu trên đường khi chúng ta đang đi bộ đến trường? Tìm nhiều cách để giải quyết một vấn đề. Đề cao sáng tạo hơn là nỗ lực theo con đường cũ.

Học sinh tiểu học tự sát vì không hài lòng cách bố trí bàn trong lớp học

Một học sinh tiểu học 12 tuổi sống tại tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) đã nhảy lầu tự sát sau khi tranh luận với giáo viên về việc sắp xếp chỗ ngồi trong lớp ở buổi tiệc tốt nghiệp.

Sự việc xảy ra tại thị trấn Lẩu Đế (tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc), khi học sinh có tên Tiểu Vũ, 12 tuổi, đã sắp xếp lại bàn ghế trong lớp học để chuẩn bị cho buổi lễ tốt nghiệp của lớp. Ngay trước khi buổi lễ tốt nghiệp diễn ra, Tiểu Vũ đã quay tất cả bàn trong phòng học lại để tất cả đối diện vào chính giữa lớp học.

Thi thể của Tiểu Vũ sau khi nhảy xuống từ lớp học trên tầng 4 được camera giám sát ghi lại

Cha mẹ của Tiểu Vũ cho biết hôm sự việc xảy ra, cậu bé đã nhờ cha mẹ chuẩn bị cho bộ quần áo đẹp nhất và đi đến trường với tinh thần phấn khởi để chuẩn bị cho buổi lễ tốt nghiệp, tuy nhiên ngay khi đến lớp, Tiểu Vũ đã cảm thấy rất hụt hẫng khi giáo viên của lớp yêu cầu các học sinh quay bàn trở lại vị trí cũ với lý do sự sắp xếp bàn học của Tiểu Vũ gây bất tiện cho buổi lễ.

Trong khi các học sinh khác đang xoay bàn trở lại vị trí cũ như những ngày học bình thường, Tiểu Vũ bướng bỉnh ngồi trên ghế của mình và bắt đầu khóc vì cảm thấy nỗ lực chuẩn bị của mình đã không được ghi nhận. Bất chấp việc cố gắng thuyết phục giáo viện trong những giọt nước mắt nhưng giáo viên vẫn kiên quyết giữ yêu cầu của mình.

Sau một hồi khóc lóc với tâm trạng bức xúc, Tiểu Vũ đã bất ngờ đập mạnh vào bàn của mình, trước khi chạy ra khỏi lớp học trên tầng 4, trèo qua lan can và nhảy xuống bên dưới. Tiểu Vũ đã lập tức được đưa đến bệnh viện tuy nhiên cậu bé đã không qua khỏi do bị chấn thương quá nặng.

Cha mẹ của Tiểu Vũ đã rất đau đớn trước cái chết của con. Bạn học của Tiểu Vũ mô tả cậu bé là một người hoạt bát và vui vẻ nên tất cả đã rất bất ngờ trước hành động bột phát của cậu bé.

Câu chuyện về cái chết của Tiểu Vũ lập tức đã gây sốc dư luận tại Trung Quốc. Nhiều cư dân mạng nhận xét cậu bé có một trái tim mong manh như thủy tinh và cảm xúc đã lấn át khiến cậu bé tìm đến cái chết chỉ vì một lý do tầm thường như vậy. Trong khi đó nhiều người cho rằng cha mẹ và giáo viên của Tiểu Vũ đã thất bại trong việc giáo dục đúng cách cho cậu bé.

(Theo Dân Trí)

Học sinh tựu trường sớm nhất vào ngày 1/8/2016

Học sinh tựu trường sớm nhất vào ngày 1/8/2016

GD&TĐ - Chuẩn bị cho công tác năm học mới 2016 - 2017, Bộ GD&ĐT đã ban hành khung kế hoạch thời gian của GD mầm non, GD phổ thông và GD thường xuyên. 

Theo đó, HS tựu trường sớm nhất vào ngày 1/8/2016, muộn nhất vào ngày 25/8/2016, tổ chức khai giảng vào ngày 5/9/2016.

Trong khung kế hoạch thời gian năm học Bộ cũng quy định rõ: HS kết thúc học kỳ II trước ngày 25/5/2017; kết thúc năm học trước ngày 31/5/2017; xét công nhận hoàn thành chương trình tiểu học và xét công nhận tốt nghiệp THCS trước ngày 15/6/2017; hoàn thành tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2017 - 2018 trước ngày 31/7/2017.

Kế hoạch thời gian năm học 2016 - 2017 ở các địa phương phải đảm bảo số tuần thực học: Đối với cấp mầm non, có ít nhất 35 tuần thực học (học kỳ I có ít nhất 18 tuần, học kỳ II có ít nhất 17 tuần); Đối với cấp tiểu học, có ít nhất 35 tuần thực học (học kỳ I có ít nhất 18 tuần, học kỳ II có ít nhất 17 tuần); đối với cấp THCS và cấp THPT, có ít nhất 37 tuần thực học (học kỳ I có ít nhất 19 tuần, học kỳ II có ít nhất 18 tuần); đối với GD thường xuyên (THCS và THPT), có ít nhất 32 tuần thực học (mỗi học kỳ có ít nhất 16 tuần).

Kế hoạch thời gian năm học phải phù hợp với điều kiện tự nhiên, xã hội và tập quán của địa phương. Các ngày nghỉ lễ, tết được thực hiện theo quy định của Luật Lao động và các quy định tại các văn bản dưới Luật. Nếu ngày nghỉ lễ, tết trùng vào ngày nghỉ cuối tuần thì được nghỉ bù theo quy định. Nghỉ Tết Nguyên đán ít nhất là 7 ngày.

Thời gian nghỉ hè thay cho nghỉ phép năm của giáo viên là 2 tháng, có thể được bố trí xen kẽ vào thời gian khác trong năm để phù hợp với đặc điểm cụ thể và kế hoạch thời gian năm học của địa phương. Bộ khuyến khích xây dựng và áp dụng kế hoạch thời gian năm học đồng bộ cho các cấp học trong trường phổ thông có nhiều cấp học, các cấp học trên một địa bàn dân cư, đặc biệt là đối với cấp tiểu học và cấp THCS.

Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định kế hoạch thời gian năm học 2016 - 2017 của GD mầm non, GD phổ thông và GD thường xuyên áp dụng cho địa phương.

Thời gian nghỉ học và thời gian kéo dài năm học trong trường hợp đặc biệt. Giám đốc Sở GD&ĐT quyết định cho HS nghỉ học trong trường hợp thời tiết quá khắc nghiệt, thiên tai và bố trí học bù. Bố trí lịch nghỉ của giáo viên trong năm học.

Hướng dẫn làm gốm tại Làng gốm Thanh Hà (Hội An - Quảng Nam)

Học sinh lớp 5 sáng chế máy phân loại rác thông minh

Học sinh lớp 5 sáng chế máy phân loại rác thông minh

Một nhóm học sinh tiểu học vừa sáng chế thành công chiếc máy thông minh có thể phân loại rác thải một cách tiện lợi, có khả năng ứng dụng thực tế.

Lương Lê Uyển My giới thiệu về máy phân loại rác thải

Chiếc máy là tác phẩm của 3 em Lương Lê Uyển My, Mai Thị Quỳnh Châu, Nguyễn Hoàng Ngọc (học sinh lớp 5 Trường tiểu học Trần Quốc Toản, TT.Phong Điền, H.Phong Điền, Thừa Thiên-Huế). Hệ thống phân loại rác thải vừa đoạt giải cao tại các cuộc thi sáng tạo về khoa học kỹ thuật và cấp tỉnh năm 2016.

Em Lương Lê Uyển My chia sẻ: “Em thấy ở các địa phương, việc thu gom rác thải đã được quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất cũng như nhân lực. Tuy nhiên, việc phân loại rác thải trước khi xử lý chưa được các địa phương quan tâm, chỉ xử lý bằng cách đốt hoặc chôn lấp, dẫn đến việc quá tải các bãi rác và ô nhiễm môi trường. Vì thế, chúng em đã lên ý tưởng làm hệ thống phân loại rác thải giúp cho việc phân loại những rác thải khó tiêu hủy, chọn ra những rác thải có thể tái chế và sử dụng lại nhằm tiết kiệm được nguồn nguyên liệu và góp phần bảo vệ môi trường”.

Hệ thống chiếc máy bao gồm máng chứa rác, thùng xử lý, thùng lắng rác thải hữu cơ được làm bằng sắt, bể chứa nước bằng nhựa, giá đỡ làm bằng sắt, mô tơ vận hành, hệ thống vận hành bằng bánh răng, dây xích, van khóa nước bằng nhựa, ống nước bằng nhựa mềm, mô tơ hút nước, trục quay, cánh quạt bằng sắt, lưới cản bằng sắt, nắp đậy an toàn khi vận hành bằng mica.

Theo Quỳnh Châu, cách vận hành máy này tương đối đơn giản. “Để hoàn thành máy này, chúng em mất 3 tháng. Ban đầu, vì một số trục trặc nên rác phân loại không đúng chỗ. Với sự hướng dẫn của các thầy, tụi em phải chỉnh sửa nhiều lần mới hoàn thiện với kinh phí hệ thống gồm 2 triệu đồng để mua mô tơ và một số dụng cụ khác. Đây mới chỉ là mô hình, tùy thuộc vào quy mô của bãi chứa rác, hoặc lượng rác nhiều hay ít để thiết kế hệ thống phân loại rác thải phù hợp”, Quỳnh Châu cho biết.

Ông Nguyễn Hoằng Tín, giáo viên hướng dẫn đề tài, cho rằng: “Với chiếc máy này, việc phân loại rác thải sẽ dễ dàng hơn, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đặc biệt là xử lý các loại rác thải khó tiêu hủy, tiết kiệm được chi phí”.

Theo ông Trần Hữu Dàng, Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên-Huế, mặc dù hệ thống vẫn còn một số hạn chế nhưng đề tài có nhiều sáng tạo và mang tính thực tế cao trong việc phân loại rác thải.

(Nguồn Thanhnien.vn)

Hướng dẫn sử dụng sticker vải là (ủi) lên quần áo Guide to use iron na...

Học sinh tiểu học ở Anh bắt buộc phải học về... tiền bạc

Học sinh tiểu học ở Anh cần phải đươc giáo dục tài chính bắt buộc cho dù các em còn nhỏ. Một báo cáo công bố mới đây của Quốc hội Anh cho rằng giáo dục tài chính từ sớm giúp các em ý thức được sự tiết kiệm.

Tiểu học là giai đoạn hình thành thói quen sử dụng tiền bạc của trẻ - Ảnh: Shutterstock

Việc giảng dạy về tiền bạc ngay từ tiểu học còn giúp các em hiểu được hơn giá trị của đồng tiền. Hiện nay, giáo dục tài chính đã được triển khai bắt buộc ở bậc trung học của Anh.

Các em được học những vấn đề đơn giản về tiền như tỷ lệ thay đổi lãi suất. Tuy nhiên, báo cáo cũng tiết lộ khoảng 20% giáo viên đứng lớp không hoàn toàn tự tin khi giảng dạy về tài chính cho học sinh.

Tiểu học là giai đoạn bắt đầu hình thành thói quen sử dụng tiền của các em. Do đó, lúc này rất thích hợp để giáo dục tài chính. Nó sẽ khuyến khích thái độ tích cực của các em về cách sử dụng ngân quỹ và tiết kiệm ngay từ khi còn nhỏ. Mặt khác, những kiến thức này sẽ giúp những đứa trẻ có lựa chọn tài chính đúng đắn khi lớn lên, báo cáo cho biết.

Bản báo cáo là nỗ lực nhằm đưa giảng dạy tài chính bắt buộc vào bậc tiểu học ở Anh. Ngoài ra, giáo dục tài chính từ sớm có thể giúp học sinh tiểu học củng cố kỹ năng tính toán cũng như hiểu hơn về trách nhiệm công dân với ngân sách.

“Chính vì thiếu kiến thức về tài chính có thể cản trở người trẻ khai thác hết tiềm năng của họ và dẫn đến tình trạng nợ nần, thất nghiệp, từ đó tác động tiêu cực đến sức khỏe và tinh thần”, giám đốc điều hành Michael Mercieca của Young Enterprise, tổ chức giáo dục phi lợi nhuận nổi tiếng ở Anh, cho biết.

Báo cáo trên cũng yêu cầu Bộ Giáo dục Anh nên chuẩn bị trước bằng cách đẩy mạnh đào tạo kỹ năng giáo dục tài chính cho giáo viên tiểu học.

Đừng để trẻ phát sợ nghỉ hè

Nên dành cho trẻ nhiều hoạt động vui chơi bổ ích trong dịp hè 

Nghỉ hè để... đi học 

“Nghỉ hè con thích làm gì nhất?” - “Con thích nhất là về quê. Quê con ở Thanh Trì. Ở quê con còn có cụ và các anh chị” - Nguyễn Gia Huy, học sinh trường tiểu học Trần Quốc Toản (quận Hoàn Kiếm) cho biết. Tuy nhiên, cậu học sinh này chỉ được về quê vào dịp cuối tuần vì tới nay, lịch học của Huy trong dịp hè đã được lên đầy đủ. Huy và cô em gái học lớp 2 sẽ được học đàn, bơi, đánh cầu lông, cờ vua bên cạnh việc học thêm các môn văn hóa, đặc biệt là Toán, tiếng Anh…

Giống như Nguyễn Gia Huy, rất nhiều học sinh sau khi kết thúc năm học đã không có một kỳ nghỉ hè theo đúng nghĩa vì bị bố mẹ “nhồi” kín lịch học thêm. Khái niệm mùa hè là dịp nghỉ ngơi, vui chơi với các em đã trở nên xa vời, thay vào đó là những ngày chạy sô từ trung tâm này đến trung tâm khác.Chị Mai Lan Anh, phụ huynh học sinh trường tiểu học Quang Trung cho biết: “Gia đình tôi không còn họ hàng ở quê nên nghỉ hè các con chỉ duy nhất một lựa chọn là ở nhà. Nếu không tìm chỗ học thêm thì không biết các con sẽ làm gì ở nhà cho hết 2 tháng hè. Hơn nữa, thầy cô đều nhắn phải cho con ôn tập kiến thức trong dịp hè nếu không sẽ “chữ thầy trả thầy”. Thế nên, hè mà vẫn phải đi học là chuyện đương nhiên”.

Rất nhiều bậc phụ huynh có quan niệm  nghỉ hè là dịp rỗi rãi nhất nên tập trung cho con học thêm và đầu tư ngoại ngữ để các em có thể vào học ở các trường THCS công lập chất lượng cao. Và như vậy sau cả một năm học căng thẳng các em học sinh lại phải tiếp tục bước vào một guồng quay học hành mới do bố mẹ vạch ra.

Không ít phụ huynh còn đặt ra mục tiêu cho con em mình phải chinh phục được các chương trình ngoại ngữ IELTS, TOEFL hay SAT tại các trung tâm Anh ngữ. Việc các em học sinh bị “nhồi nhét” hoc thêm một cách quá đà trong dịp hè xuất phát từ tâm lý muốn “quản lý” còn em mình nhưng mặt khác nó cũng là tâm lý “ganh đua” giữa các bậc phụ huynh vì thấy các bạn đều đi học cả, con mình không đi cũng không được. Chính bởi điều này đã tạo ra áp lực cho các em ngay chính trong kỳ nghỉ của mình. 

Hãy trả hè cho con  

Lã Phan Anh, học sinh lớp 5 trường tiểu học Thái Thịnh (quận Đống Đa) cho biết, “Nghỉ hè rất thoải mái, con không hề phải học thêm hay mang theo sách vở để tự học, cho đến tháng 8 mới là lúc con phải tham gia các lớp học thêm”. Mẹ của Phan Anh chia sẻ, cháu khá tự giác, ít phải nhắc nhở và biết tự lên kế hoạch cho bản thân nên bố mẹ cũng yên tâm về thành tích học tập của con cũng như không có kế hoạch bắt buộc phải học thêm trong mấy tháng hè tới.

Đào Dương Hoàng Long, học sinh lớp 10 chuyên Hóa trường THPT chuyên Nguyễn Huệ cho biết, trường em đã chính thức nghỉ hè và hiện Long đang có khá nhiều dự định cho kỳ nghỉ hè sắp tới. “Môn thể thao yêu thích của em là bóng rổ nên dịp hè này chắc chắn em sẽ giành thời gian luyện tập. Đây cũng là dịp em có thể tập trung cao cho việc học thêm tiếng Anh để đạt mục tiêu đi du học.

Việc bố trí thời gian học các môn văn hóa khác cũng sẽ được trải đều trong tuần để không quá tải như trong năm học. Ngoài ra, em còn tham gia các câu lạc bộ hoạt động xã hội tình nguyện. Đây là những hoạt động có ý nghĩa tích cực mà chúng em không thể bỏ qua trong dịp hè này” - Hoàng Long cho biết.

Với thành tích giải nhất cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia năm học 2015-2016, Long đang rất băn khoăn về việc sắp xếp thời gian hè để cùng các bạn nhận một vài đề tài nghiên cứu khoa học do trường đại học Việt Pháp hỗ trợ. “Vậy bố mẹ em có để em tự quyết định việc làm của em trong dịp hè này không?”. “Kế hoạch nghỉ hè đều do em tự quyết định. Em sẽ tự biết sắp xếp để có một kỳ nghỉ hè có ích và vui vẻ” - Hoàng Long khẳng định.

TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội cho rằng, dịp nghỉ hè, việc các phụ huynh nên làm là để con em mình được thư giãn, không nên nhốt con ở nhà hay ép con học văn hóa... Đối với lứa tuổi mầm non, tiểu học, cần tham gia xen kẽ các hoạt động nâng cao kiến thức sống, gần gũi với thiên nhiên, phát triển năng khiếu. Phụ huynh phải nắm bắt sở thích, mong muốn cũng như tố chất của con, nếu thấy con có năng khiếu thì nên cho đi học các lớp năng khiếu.

Phụ huynh nên đáp ứng sở thích chứ không nên ép các em học theo ý thích của bố mẹ. Ngoài ra, các bậc phụ huynh nên để con em mình chủ động lên kế hoạch, thực hiện theo nguyện vọng. Đó chính là cách để phụ huynh giảm áp lực cho bản thân, đồng thời rèn luyện cho con kỹ năng sắp xếp, tự chủ trong các hoạt động học tập, vui chơi của mình.

Thông tư 30 giúp trẻ tự học hay… buộc trẻ “học lại”?

Thông tư 30 giúp trẻ tự học hay… buộc trẻ “học lại”?

- Điểm số đối với học sinh tiểu học giờ là những lời phê đỏ chói, chữ đúng chuẩn “nét thanh, nét đậm” được đóng dấu nghiêm ngắn trên những trang vở hoặc sách bài tập.

Giờ tập viết của học sinh lớp 1E trường Tiểu học Lê Ngọc Hân (Lào Cai) - trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I. Ảnh: Lê Vân / TTXVN

Mới đây, Sở GD-ĐT Hà Nội vừa đề nghị, trước 28/5, phòng GD-ĐT các quận, huyện và thị xã; các trường chuyên biệt trực thuộc Sở báo cáo việc thực hiện đánh giá học sinh tiểu học (năm học 2015-2016) theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT (Thông tư 30) được ban hành ngày 28/8/2014.

Theo đó, điều mà dư luận xã hội rất quan tâm hiện nay là, các thầy cô cũng như phụ huynh có con học tiểu học đánh giá như thế nào về tính tích cực chủ động trong học tập sau hai năm học không còn bị áp lực về điểm số thường xuyên?

Những con dấu “nhân bản” lời phê

Đã qua rồi cái thời len lén cất cuốn tập vào cặp, giấu thật kỹ để bố mẹ không phát hiện do bị điểm kém. Giờ đây, điểm số đối với học sinh tiểu học đã được thay bằng là những lời phê đỏ chói, chữ đúng chuẩn “nét thanh, nét đậm” được đóng dấu nghiêm ngắn trên những trang vở hoặc sách bài tập.

“Lớp mấy chục em, mỗi em lại có tới cả chục cuốn tập cần phải phê, dù cố gắng “giảm tải” nhưng cũng phải dành ra mấy buổi một tuần để nhận xét các con. Rồi việc nhà, việc con cái, việc xã hội… Con dấu khắc sẵn lời phê là cách làm giản tiện, nhanh chóng và… khoa học nhất”, cô H., chủ nhiệm lớp 1A6 một trường điểm ở ngoại thành Hà Nội nói.

Một số giáo viên, ngoài nhận xét bằng con dấu, còn chấm điểm để động viên các em cố gắng. Ảnh: Nhật Minh

Cô H. cũng cho biết thêm, trẻ cấp I, nhất là học sinh lớp 1, lớp 2 vốn từ vựng ít, diễn đạt kém, dù cô có đủ sức sáng tạo ra hàng chục lời phê thì con cũng khó lòng hiểu hết. Vậy nên, quanh đi quẩn lại vẫn chỉ “Con làm bài tốt, cô khen”, “Con cần cố gắng hơn nữa”, “Con làm bài chưa đạt”… Nhưng chưa đạt ở chỗ nào, tốt ra sao… thì lũ trò nhỏ không thể nào hiểu được. “Cô trả bài xong là chúng nhét luôn vào ngăn bàn, vào cặp sách rồi… quên biến”, cô H. ngán ngẩm.

Thực tế, nhiều giáo viên tiểu học cho rằng, những lời nhận xét trong vở của học sinh cơ bản chỉ có tác dụng đối với phụ huynh, giúp phụ huynh nắm bắt tình hình học tập của con. Cũng có người cẩn thận gọi điện hỏi cô xem con còn thiếu sót ở đâu, cần cố gắng cụ thể như thế nào, nhưng số này, theo cô H. “vô cùng ít, và cũng chỉ đôi, ba lần là… chán!”.

Thậm chí, ở các khu vực nông thôn, bố mẹ làm ruộng hoặc công nhân theo ca thì rất ít có thời gian đọc nhận xét của cô. Với họ, điểm gần như lời thông báo chính xác và cụ thể nhất về việc học của con đang tiến bộ hay có vấn đề gì. Vì vậy, không chấm điểm, phụ huynh không thể biết con mình giỏi, yếu môn học nào.

Trò lười, cô “lén” chấm điểm

Thi thoảng gọi điện thoại phỏng vấn PGS. Văn Như Cương, cứ nhắc đến câu chuyện bỏ chấm điểm cho học sinh tiểu học, ông đều cho biết nhận được khá nhiều lời “kêu” từ giáo viên.

Mục đích của việc bỏ chấm điểm tiểu học là nhằm giúp các em học sinh kém đỡ mặc cảm, các em giỏi bớt kiêu căng, và từ đó làm giảm tình trạng dạy thêm - học thêm tràn lan. Tuy nhiên, lý do đó thực tế không phù hợp với tâm lý chung của học trò, nhất là các em ở lứa tuổi tiểu học.

Thay vì bị “cào bằng” bằng những lời phê, các em muốn được khuyến khích, động viên một cách cụ thể, để từ đó có động lực phấn đấu vươn lên, học tập tiến bộ hơn. Điểm số được xem là lời nhận xét dễ hiểu nhất đối với học trò!

Thêm vào đó, trong khi trò thì không hiểu cô nhận xét vậy nghĩa là như thế nào, phụ huynh cũng chẳng biết con mình học tập thực chất ra sao. Kiểm tra sách vở của con, thấy bài thường xuyên tốt, được cô khen, bố mẹ yên tâm làm việc nhưng đến khi nhận thông báo chuẩn bị thi học kỳ, ngồi kèm con học, nhiều ông bố bà mẹ mới giật mình tá hỏa: “Cả học kỳ qua bọn trẻ học cái gì?”.

Nhận xét, chấm điểm đồng thời. Ảnh: Nhật Minh

Vậy là, mục đích của không chấm điểm học sinh tiểu học là nhằm giảm tình trạng học thêm - dạy thêm vô hình chung lại khiến phụ huynh thêm lo lắng do không biết con mình “đang đứng ở đâu”. “Đi học thêm trở thành tất yếu”, PGS. Văn Như Cương nhấn mạnh.

Thậm chí, nhiều cô giáo buộc phải chấm điểm “chui”, làm sai Thông tư 30 khi nhận thấy tình trạng học trò càng ngày càng lười.

Cô H. chia sẻ: “Trẻ con khôn lắm. Cuốn vở nào cô không hay kiểm tra thì không viết bài, viết ẩu. Các cô không chấm điểm, các con vui chơi thoải mái. Nhưng cuối học kỳ thì phụ huynh tới tấp hỏi han xem con học hành ra sao. Bởi, hết 5 năm tiểu học, kết quả như thế nào cũng ảnh hưởng ít nhiều đến kỳ xét tuyển học sinh vào lớp 6”.

Giúp trẻ tự học hay… buộc trẻ phải học lại?

Cũng theo PGS. Văn Như Cương, việc bỏ chấm điểm thường xuyên ở bậc tiểu học liệu có mâu thuẫn không khi đến cuối mỗi học kỳ và các cấp học trên vẫn chấm điểm như thường? Dưới đây là một thực tế.

Nhiều giáo viên cấp 2, nhất là giáo viên lớp 6, phải lắc đầu kêu trò lười, dốt, lý do là “nền tảng cấp 1” chẳng có gì. Điều này có thể được lý giải bởi tâm lý “sốc” của học sinh khi phải đối mặt với khối kiến thức nặng hơn rất nhiều so với ở tiểu học. Trong khi đó, “do không được rèn luyện, tạo thành thói quen “chịu khổ”, nên con học tập sa sút hơn là chuyện đương nhiên”, cô T., chủ nhiệm lớp 6G trường THCS Y.T (Gia Lâm, Hà Nội) cho biết.

Diễn đàn khoa học đánh giá kết quả một năm thực hiện theo Thông tư 30. Ảnh: Hồng Liên / Kiến Thức

Vậy là, Thông tư 30 - một trong những điểm nằm trong phương pháp dạy học theo mô hình VNEN giúp người được giáo dục trở thành người tự giáo dục, hay nói dễ hiểu, giúp học sinh tiểu học tự học, cuối cùng lại buộc các em phải học lại một lần nữa, ở cấp II, những kiến thức đáng ra đã được lĩnh hội từ cấp tiểu học?!

Cần phải khẳng định, Thông tư 30 không sai khi hướng trọng tâm vào học trò, xây dựng cho trò ý thức tự học, và hoàn toàn phù hợp với xu thế phát triển chung của nền giáo dục thế giới. Nhưng câu chuyện đặt ra là, làm sao để thực hiện cho hợp lý khi mà trình độ giáo viên và phụ huynh ở các vùng miền khác nhau, điều kiện cơ sở hạ tầng phục vụ cho công tác giảng dạy khác nhau, thậm chí chênh lệch nhau.

Làm sao kích thích óc tìm tòi, sáng tạo, tính tự lập, tự học ở trẻ khi mà bản thân các cô lúc này còn đang loay hoay với đống giấy tờ, hồ sơ phải hoàn tất, với sáng kiến khoa học, thi giáo viên dạy giỏi các cấp, và trăm thứ việc không tên khác?

Và, để làm được điều này, theo nhận định của TS. Vũ Thu Hương, giảng viên khoa Giáo dục tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội trên báo điện tử VnExpress, “không chỉ cần hành động của Bộ mà cả sự chung sức của các Sở, Phòng và mỗi giáo viên".

Học sinh tiểu học Nhật đọc gần 20 quyển sách/tháng

Học sinh tiểu học Nhật đọc gần 20 quyển sách/tháng 

Học sinh tiểu học Nhật đọc gì? Có lẽ “manga” (truyện tranh) sẽ là câu trả lời được nhiều bạn đọc đưa ra. Nhưng không phải như vậy!

Nếu được dịp tham quan một thư viện trường tiểu học, bạn sẽ thấy manga chỉ là một phần nhỏ, khiêm tốn trên kệ sách.

Vì đặc thù ngôn ngữ nên không phải học sinh tiểu học thuộc bất kỳ cấp lớp nào ở Nhật đều đọc được manga ngay. Hoặc không phải cứ biết hết mặt chữ là đọc được vì trong tiếng Nhật còn có chữ Kanji (Hán tự) mà số chữ các em được học theo từng cấp lớp được quy định khác nhau.

Thế nhưng, điều đó không ảnh hưởng đến niềm vui đọc sách, tìm hiểu vạn vật của các em. Bởi thư viện trong trường tiểu học Nhật luôn cung cấp các đầu sách phù hợp với các cấp lớp và phân loại theo từng lĩnh vực khác nhau.

Đọc mỗi ngày

Thử xem thống kê của thư viện một trường tiểu học gồm sáu cấp lớp với khoảng 700 học sinh ở thành phố Nago - một thành phố nhỏ xa trung tâm ở tỉnh Okianawa - có gì?

Tháng 1-2016 do có nhiều ngày nghỉ lễ, tết nên thư viện chỉ mở cửa 13 ngày. Trong tháng này khối lớp 1 mượn nhiều nhất, trung bình là 12,3 quyển/em; khối lớp 6 ít nhất với 4,5 quyển/em. Các khối lớp còn lại mượn từ 8-10 quyển/em.

Phải nhắc đến mùa thu, mùa đẹp nhất trong năm để đọc sách, theo người Nhật. Trong hai tháng 10 và 11, thư viện dường như hoạt động hết công suất. Trong tháng 10-2015 các em đọc trung bình 19,2 quyển/em. Lớp 1 vẫn đọc nhiều nhất với số sách trung bình mượn về là 28,9 quyển/em.

Vậy các em đọc gì?

Vâng, từ tìm hiểu thế giới khủng long, yêu quái cho đến sách khoa học, tìm hiểu đời sống cây cỏ, vật nuôi, lịch sử đất nước, câu đố mẹo, thuật dọn dẹp.

Những đề tài có vẻ khó nhằn lại được các em tìm đọc nhiều nhất do cách trình bày dễ hiểu, phù hợp với từng độ tuổi, cấp lớp.

Một học sinh lớp 1 dễ dàng tìm được sách hướng dẫn trồng hoa asagao với ảnh minh họa rõ ràng, sát thực tế, thậm chí nhờ đó các em dễ dàng xác định cây hoa đã được trồng bao lâu khi thấy hoa nở.

Một học sinh lớp 3 được cha mẹ tặng quà sinh nhật là chú chuột hamster theo nguyện vọng. Ngay lập tức cô bé tìm sách đọc và biết được những quy tắc cơ bản trong việc nuôi thú cưng.

Hay tương tự, bạn cô bé thì vùi đầu vào quyển sách về cá bảy màu vì bắt đầu nuôi cá. Có hôm cô nàng quan sát cá và phân tích con nào chuẩn bị đẻ con, con nào mình sắp phải chia tay sau khi tính tuổi thọ của cá, thậm chí có hôm còn làm phụ huynh giật nảy mình khi đi ngang chậu cá và nói “hai con cá đang giao phối”.

Còn có lần, phụ huynh nói về tiểu thuyết “Ve sầu ngày thứ tám” của Kakuta Mitsuyo thì bị vặn lại “ve sống một tuần thôi mà”. Và cũng ve mà một cô nhỏ lớp 2 bắt bí em mình học lớp… chồi khi đố ve gì kêu ra sao.

Với cấp lớp lớn hơn, đề tài khó và sâu hơn được trình bày bằng tranh vẽ dạng manga. Từ đó, lịch sử đất nước được các em tìm đọc một cách tự nhiên mà không có cảm giác khô khan, xa cách.

Những em yêu thích thể thao thì có sách về cuộc đời các vận động viên có thành tích nổi bật.

Sách về danh nhân thế giới thì thư viện không bao giờ thiếu. Nhờ đó các em được trang bị một lượng kiến thức tổng hợp, căn bản.

Đương nhiên sách truyện với các nhân vật chính là những con vật đáng yêu được nhân cách hóa, nội dung đầy tính nhân văn, lay động lòng người và khiến những cô cậu nhỏ phải thành thật viết cảm nhận “tôi đã khóc vì câu chuyện này”.

Truyện thiếu nhi nước ngoài cũng được dịch để phục vụ nhu cầu đọc sách, mở mang tầm mắt của học sinh tiểu học.

Các em nhận ra mình hạnh phúc hơn nhiều bạn nhỏ khác trên thế giới, biết quý hơn nền hòa bình mình đang thụ hưởng qua những cuốn sách, truyện dịch đó.

Ví dụ, sau khi đọc xong cuốn truyện Christophe’s story (Câu chuyện của Christophe, tựa tiếng Nhật “Ohanashi kikasete Kurisutofu”) của tác giả Nikki Cornwell, con gái tôi (học lớp 3) đã có những dòng cảm tưởng, xin trích dịch dưới đây. (Bài viết đã đoạt giải xuất sắc cuộc thi “Viết cảm nhận về quyển sách đã đọc” khu vực phía Bắc Okinawa và giải ba cấp tỉnh.)

“Tôi là người Việt Nam. Tôi sinh ra ở Việt Nam và đến Okinawa năm 1 tuổi rưỡi. Hằng năm tôi đều về Việt Nam. Gặp bà nội, ngọai, họ hàng và cùng nhau hưởng khoảng thời gian vui vẻ.

Còn Christopher, dù cha của cậu có nói khi nào nội chiến kết thúc họ sẽ trở về nhưng vì nội chiến ở Rwanda chưa kết thúc nên họ không thể về được.

Tôi thấy thật đáng thương và buồn làm sao khi không thể trở về quê hương của mình.

Từ quyển sách này, tôi có những cảm nhận và suy nghĩ như thế này. Đó là nhất định không để xảy ra chiến tranh lần nữa, không được gây ra chiến tranh. Lý do là gia đình sẽ chết đi, sẽ bị thương”.

Và không dừng ở việc tự mình đọc, thông qua phong trào “cả nhà cùng đọc”, học sinh tiểu học Nhật lại chủ động rủ ba mẹ, anh chị em trong gia đình cùng đọc những đầu sách ưa thích của mình. Từ đó, cả gia đình lại có thêm dịp nuôi dưỡng tình yêu thương cho nhau qua những trang sách.

Hoạt động của thư viện được xem là một phần quan trọng trong chương trình giáo dục tại các trường tiểu học Nhật Bản. Trường có ít học sinh bao nhiêu đi nữa vẫn phải có thư viện và phòng đọc sách. Trường đang trong quá trình tu bổ, sửa chữa, ngày hội thao phải mượn đỡ sân vận động của trường khác đi chăng nữa, vẫn phải thu xếp một không gian để làm thư viện và mở cửa để phục vụ các độc giả nhí của mình. Thư viện trường tiểu học tổ chức một đội tự quản gồm các em học sinh lớp lớn, chủ yếu là lớp 5, lớp 6 cùng giáo viên thủ thư. Đội thư viện khuyến khích học sinh trong trường đọc sách bằng các hoạt động định kỳ như thi sáng tác khẩu hiệu, ápphich ủng hộ phong trào đọc sách, lớp lớn tổ chức đọc truyện cho lớp nhỏ nghe, phong trào gửi thư giới thiệu sách mà thư viện sẽ là cầu nối, chương trình đố vui giữa giờ chơi mà nội dung câu đố lấy từ sách trong thư viện, phần thưởng là những phiếu kẹp sách do chính các bạn nhỏ tự làm bằng tay (nhưng đủ khiến những bạn đoạt giải vui những mấy ngày liền). Trong lớp, các em có một tập dokusho fairy (tập đọc sách) tập hợp những bài phát biểu cảm tưởng, tranh vẽ về những tựa sách các em tâm đắc. Quy mô lớn hơn là các cuộc thi vẽ, viết phát biểu cảm tưởng về quyển sách đã đọc dành cho các cấp lớp ở cấp tỉnh, quốc gia. Đương nhiên sẽ không có tập nào giống tập nào, hay tranh này từa tựa tranh kia, lại càng không có bài văn mẫu. Có những bài hết trang giấy mà cũng có bài chỉ vài chữ vỏn vẹn “tôi thích cuốn sách này vì tranh vẽ buồn cười” cùng với tựa sách, tên tác giả. Hằng tháng, ban quản lý gồm một cô thủ thư và đội tự quản thư viện được hình thành từ các học sinh lớp lớn thống kê xem bạn nào mượn nhiều sách nhất để thưởng phiếu mượn sách. Với phiếu này, các em có thể mượn nhiều hơn quy định, hoặc được mượn về nhà các cuốn sách vốn chỉ được xem tại thư viện như từ điển....

Tình yêu thương con trẻ trong thơ Bác Hồ

Tình yêu thương con trẻ trong thơ Bác Hồ

Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới mà Bác còn là một nhà thơ lớn. Thơ Bác luôn ẩn chứa một thông điệp về tinh thần yêu nước, thương nòi và khát khao giành độc lập, tự do cho dân tộc. Đối tượng phản ánh trong thơ Bác rất phong phú và trẻ em chiếm một vị trí quan trọng.

Trong bài thơ “Kêu gọi thiếu nhi” Bác đã thể hiện tình yêu thương vô bờ bến đối với trẻ em nước nhà khi đất nước có xâm lăng phải sống trong cảnh “bạo tàn” của giặc Nhật, giặc Tây. Bác viết “Trẻ em như búp trên cành/Biết ăn, ngủ biết học hành là ngoan”. Hình ảnh “như búp trên cành” đó chính là mầm non của quê hương, đất nước phải được nuôi dưỡng và học hành đến nơi đến chốn, nhưng vì “Chẳng may vận nước gian nan/Trẻ em cũng phải lầm than cực lòng”. Do nước nhà bị ách cai trị của thực dân nên cái “búp trên cành” cũng phải “Làm tôi tớ người ta bên ngoài”.

Bác viết bài thơ “Kêu gọi thiếu nhi” như lời hiệu triệu các cháu “góp phần mình một tay” cùng cha ông đánh đuổi giặc ngoại xâm: “Vậy nên trẻ em nước ta/Phải đoàn kết lại để mà đấu tranh/Người lớn cứu nước đã đành/Trẻ em cũng góp phần mình một tay/Bao giờ đuổi hết Nhật Tây/Trẻ em ta sẽ là bầy con cưng”. Một lần nữa ta lại thấy được sự uyên bác nhìn xa trông rộng ở Người. Tinh thần đoàn kết cần phải được xây dựng từ thế hệ “búp măng non” và đó là yếu tố quyết định cho sự thắng lợi của cách mạng.

Bác Hồ với thiếu nhi Việt Bắc.    

Đọc bài thơ “Trẻ chăn trâu” được Bác viết năm 1942 ta càng hiểu sâu sắc hơn về những sót xa của Người khi nước nhà bị xâm lược, khi đó đối tượng khổ nhất là trẻ em mà trẻ em sống trong cảnh bần hàn thì tương lai nước nhà sẽ ra sao? Những câu hỏi thường trực trong trái tim Người và Bác đã “vạch mặt” kẻ gây ra nỗi khổ đau cho nhân dân Việt Nam nói chung và trẻ em nói riêng là “Ấy là vì Nhật, vì Tây/Ra tay vơ vét, đọa đày chúng ta/Làm cho tan cửa nát nhà/Trẻ em vất vả người già đắng cay”. Vì vậy, tất cả chúng ta phải đoàn kết lại“Cùng nhau đánh đuổi Nhật, Tây/Anh em ta mới có ngày vinh hoa/Nhi đồng cứu quốc hội ta/Ấy là lực lượng ấy là cứu tinh/Ấy là bộ phận Việt Minh/Dân mình khắc cứu dân mình mới xong/Ai nghe mà chẳng động lòng/Khá khen con trẻ mục đồng Việt Nam”. Lời kêu gọi ấy của Bác Hồ có sức lan tỏa mãnh liệt trong thiếu niên nhi đồng cả nước tham gia đánh Tây, đuổi Nhật, giải phóng dân tộc thống nhất nước nhà. Đã có biết bao tấm gương thiếu niên nhi đồng anh dũng hy sinh vì nền độc lập tự do của Tổ quốc mà tiêu biểu là Kim Đồng, Vừ A Dính...

Cô và trò Trường Mầm non Hưng Thành (TP Tuyên Quang) 
chăm sóc cây xanh trong khuôn viên nhà trường

Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công đập tan ách áp bức bóc lột của thực dân, phong kiến, trẻ em được sống trong niềm hoan ca, trong tình yêu thương vô bờ bến của Bác. Ngay trong Tết Trung thu đầu tiên khi nước nhà giành độc lập, Bác đã viết thư gửi thiếu niên nhi đồng “Tết Trung thu với nền độc lập” chia sẻ niềm hân hoan cùng các cháu và dạy bảo các cháu rèn luyện, học hành để trở thành chủ nhân tương lai của đất nước.

Tình yêu con trẻ của Bác còn được thể hiện rõ trong những bài thơ chúc Tết Trung thu được Bác viết trong những năm 1951, 1952, 1953, 1954. Đó là những năm tháng cả nước đang bước vào giai đoạn đầy cam go, quyết liệt của cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm chống thực dân Pháp xâm lược. Vẫn là tình cảm đầy ắp tình yêu thương dành cho con trẻ, vẫn là những lời căn dặn hết sức gần gũi, thân thương nhưng trẻ em như được bồi đắp tinh thần yêu nước, khí phách kiên cường đấu tranh vì nền độc lập của nước nhà. “Trung thu trăng sáng như gương/Bác Hồ ngắm cảnh nhớ thương nhi đồng” và Bác “Mong các cháu cố gắng/Thi đua học và hành/Tuổi nhỏ làm việc nhỏ/Tùy theo sức của mình/Để tham gia kháng chiến/Để giữ gìn hòa bình/Các cháu hãy xứng đáng/Cháu Bác Hồ Chí Minh”. Sự gắng sức của các cháu chắc chắn sẽ góp sức mang lại hòa bình cho đất nước“Bao giờ Nam Bắc một nhà/Các cháu xúm xít thì ta vui lòng...”.

Mỗi lần đọc những vần thơ Bác viết cho thiếu nhi, trẻ em như được sống trong tình thương yêu của Bác, như được nghe lời Bác dặn dò nỗ lực học tập, vươn lên trở thành con ngoan trò giỏi, chủ nhân tương lai của quê hương, đất nước.